FINKENRATH, HET VERDWENEN DORP TUSSEN RIMBURG EN EIJGELSHOVEN

Het virus beheerst de algehele dag. Het ‘oude vertrouwde’ gevoel is bij velen verdwenen. Dat kan echter ook andere redenen hebben. Zoals in het verleden bij de inwoners van Finkenrath.

Lambert Rinkens, Landgraaf 24 maart 2020, 21:10

Het corona-virus heeft bezit genomen van het dagelijks leven. Mensen gaan alleen nog maar voor het meest noodzakelijke de deur uit. Tijd voor het gezin, tijd zat om voor de tv aan de bank vast te groeien. Tijd te over om uren achtereen aan de computer te hokken, of om een boek lezen. Maar zo langzamerhand komen de spreekwoordelijke muren dan toch op je af. En buiten? Daar lokt een zeer verleidelijke en ó zo lekker verwarmende lentezon.

Finkenrath

De wandelschoenen zitten binnen mum van tijd aan de voeten. Ik trek toch nog, voor de zekerheid, een trui aan. Onder het wandelen houd ik mij aan het advies en blijf op afstand. Maar ook dat heeft zijn voordelen. Een mens kan tijdens het wandelen zo lekker in zijn gedachten duiken. Wegdromen. De geest de ruimte geven. Je kop leegmaken. En dan gebeurd het onverwachte. Ik sta net over de grens bij Rimburg in het Duitse Hofstadt. Gewoon een dorpje in het niemandsland lijkt het. Boven op een plateau tegen het Wormdal aangeplakt. Echt een ‘dorpje’. Niet meer dan drie of vier straten. Een daarvan is de Finkenrather Strasse. En dat zet me aan het denken …. Finkenrath?

Enige tijd geleden mocht ik een boek lenen van Jos Welkenhuizen, een goede vriend van mijn moeder. En net dat boek ging over Finkenrath. Finkenrath, het verzonken dorp tussen Rimburg en Eijgelshoven.

Eigenlijk was Hofstadt het doel van de wandeling, maar dat doel is nu passé. De interesse is gewekt. De nieuwsgierigheid wint het en de oorspronkelijke route wordt simpelweg aan de kant gezet. De Finkenratherstrasse aflopen en we zijn er. Of althans, dat was het idee en tevens ook de verwachting. Maar dan kom ik dus bedrogen uit. De weg aflopend laat ik Hofstadt na tweehonderd meter al achter me. Vanaf dat moment ben ik meteen een meer dan gelukkig mens met die extra trui.

Hofstadt ligt dus inderdaad op een plateau en de wind neemt me allesbehalve hartverwarmend in ontvangst. Hier wil een mens dus echt niet in hartje winter wandelen. Gelukkig maakt de weg vrij snel een neerwaartse bocht naar rechts en verandert beschermend in een holle gracht.

Drie minuten later sta ik bij de spoorwegovergang en mijn geheugen zegt me dat ik in Finkenrath ben. De foto’s uit het geleende boek doemen nu voor mij op. Maar dat is dan ook alles. Van het dorp zelf rest er volstrekt niets meer. Waar was Finkenrath dan precies?

De enige constante in deze zoektocht lijken het riviertje de Worm, de spoorweg en de weg naar Eijgelshoven te zijn. Toch is er echter meer dat houvast biedt om de precieze ligging te bepalen. En dat blijkt nodig ook. De spoorwegovergang en een oude kastanjeboom vormen in deze de sleutels om het dorpje te plaatsen. En die twee sleutels blijken onmisbaar.

De spoorwegovergang vormde het eigenlijke begin van wat ooit de Dorpsstraat was. Die straat splitste zich naar links en rechts. Links naar Eijgelshoven, via het eveneens verdwenen Nievelstein, en rechts naar Rimburg.

Het grootste gedeelte van de Finkenrather huizen stond aan weerszijden van de Dorpsstraat. De spoorwegovergang vormde dus de ingang van het dorp komend vanuit Hofstadt. aan de andere kant, net voor het verlaten van het dorp bij het voorlaatste huis, stond een kastanjeboom in de tuin van het gezin Nöhlen. Die boom is in de loop der tijd verschillende malen op de foto gezet, en wonder boven wonder staat hij er nu, gelukkig, nog steeds met zijn duidelijk herkenbare karakteristieke vormen.

Zonder de genoemde twee sleutels is het bijna niet te doen. De weg die er nu ligt is versmald en minimaal een meter verhoogd. Links en rechts staan inmiddels struiken en bomen. De weilanden direct aan de Worm gelegen blijken inderdaad meters gezakt te zijn door de vroegere ondergrondse werkzaamheden. Werkzaamheden die letterlijk en figuurlijk tot de ondergang van Finkenrath geleid hebben.

Dat wat de ligging van het verdwenen Finkenrath betreft. Het dorpje is weg, en wel compleet. De een zal het boeien, de ander niet. Wat echter wel boeit is dat de bewoners ervan gedwongen hun dorp moesten verlaten. Meerdere van de families woonden er generaties lang. Zij mochten niet blijven. Zij kregen weliswaar een financiële vergoeding, maar emotioneel liepen zij een enorme dreun op. De huizen waarin zij, hun ouders, grootouders geboren en getogen waren, werden afgebroken of zakten langzaam in de steeds moerassiger wordende grond weg tot zij geheel verdwenen waren.

Nu is er niets meer. Alhoewel. Als je het verhaal kent is er dus wel degelijk iets.

Bron: Nivelstein und Finkenrath- versunken aber uvergessen. Auteur: Oswald Ortmanns