DE HELE FAMILIE AAN DE BAK BIJ BOERDERIJ DORTANS

Alle hens aan dek bij de familie Dortans in de Landgraafse Groenstraat. Vrije dagen of vakantie? Nu? De bomen moeten de deur uit. Iedereen moet aan de bak, en dan nog is het familiewerk in al zijn facetten. Een kijkje in dit Groenstraatse boerenbedrijf vóór de kerst.

Landgraaf, 30 november 2024, 19:19

De tractor trekt diepe groeven in de aarde en doet zijn werk. Gestaag maakt de, van voor 1976 stammende, Massey Ferguson 135 met z’n 45 PK zijn meters door het drassige terrein. De bestuurder, Hans Dortans, laat zijn tractor rustig z’n werk doen. Rare fratsen kan hij nu niet gebruiken. De net gekapte Nordmannen moeten van de wei naar het erf op. Dan lig je niet te wachten op een tractor die tot over zijn assen in de blubber steekt of oververhit de geest geeft. Trouwens, eigenlijk kan hij nergens op wachten. Hij niet en de rest van de familie ook niet. Met nog geen vier weken meer te gaan voor de kerst moet er gewerkt worden, en pittig ook.

Hans en Marie-Jose runnen hun boerderij met alle plezier en liefde die bij het boerenvak hoort. Het is een gemengd bedrijf en normaliter is dat akkerbouw en veeteelt. In hun geval is het echter net ietsje meer. Hans zegt het zo: “We zijn een klein bedrijf. We kunnen niet op een ding inzetten….” Als klein boerenbedrijf moet het gezin zijn kop boven water houden op tal van fronten. Op het veld, in de stal bij de dieren en in de zomer met de verkoop van ijs bij Marie’s Ijsboerderij, dan is er nog de gladheidsbestrijding en in deze tijd van het jaar ook nog de verkoop van de kerstbomen. En het is niet zo moeilijk te raden, dat betekend aanpakken. Het hele jaar door vol aan de bak. En niet alleen Hans en Marie-Jose mogen de mouwen opstropen.

Buiten het echtpaar zijn er nog de kinderen Bram, Anke en Lana en dan de nog steeds op de boerderij in de Groenstraat wonende ‘opa en oma’ Pierre en Ria. Zouden we nog, in een inmiddels ver grijs, verleden leven, zou de hele bups op het adres in de Groenstraat gewoond hebben, inclusief de dieren. Dat gaat tegenwoordig niet meer. Een actief boerenbedrijf midden in het dorp is, in meer dan een opzicht tegenwoordig, helaas, niet meer mogelijk. Sinds geruime tijd ligt het tweede en nieuwere deel van het bedrijf aan de Kloosterstraat nabij de Duitse grens. Dit brengt dan wel met zich mee dat er op beide plaatsen gewerkt moet worden. Simpel voorbeeld; de dieren moeten op beide plekken gevoerd en gemolken worden. Op beide plekken moeten het vee als het weer het toelaat op de wei gezet worden én ook weer naar binnen geloods worden. En vandaag is het dan alleen het werk met het vee en de bomen. En eigenlijk voor deze familie een hele normale dag die, zoals bekend, maar 24 uur heeft.

Klaar is Kees met de Nordmann

Keren we terug naar de Groenstraat en de Nordmannen. Leuk idee: je zaagt de denneboom om, hangt er een prijskaartje aan, scannen bij de kassa en voilá klaar is Kees. Misschien dat het zo ongeveer bij de bouwmarkt-keten zo gaat. Zou kunnen. Die bestellen duizenden bomen tegelijk in Denemarken, Zweden of elders, zetten ze in de zaak en dat was het dan zo’n beetje. Wat overblijft zal bij de honderden miljoenen euro’s omzet draaiende ketens niet de nek breken. Voor het kleine boerenbedrijf geldt dit echter niet.

Hans Dortans verwoordt het zo: “We moeten zo’n 15 jaar vooruit denken. Als we de bomen zetten zijn ze ongeveer 25 cm hoog. Voordat ze verkocht kunnen worden zijn we 15 jaar verder. Er moet al die tijd gesnoeid en bemest worden. De ene keer is er een droogte en dan regent het weken achtereen. We spuiten hier niks op de bomen, en als je dan bedenkt dat door het stijgen van de temperatuur het ongedierte steeds beter gedijt, moet je maar afwachten hoe het er over vijftien jaar voor staat.”

Vervolgend met: “En bovendien moeten we ons aan de klant aanpassen. Nu hebben we alleen nog Nordmannen. In het verleden hadden we ook de Amica zilverden. Maar die willen de mensen niet meer. Nu wil iedereen de Nordmann. Dat is een veel duurdere boom, maar dat schijnt niet uit te maken. Bovendien willen de mensen steeds eerder, en dus ook langer, de kerstboom in huis hebben. Daar zit echter een grens op. Een boom is een natuurprodukt. Je kunt een kerstboom niet 6 of 7 weken van te voren in huis zetten. De kamer verwarmen en de vloerverwarming op 25 graden? Dan houden de naalden het echt niet tot na de kerst. En dan is het ook zo dat er heel soms bomen tussen zitten die na 2 dagen alle naalden verliezen. Waarom? Tja, dat is nou eenmaal zo in de natuur. Bij de mens is ook niet iedereen het zelfde. Maar we hebben het over twee op de honderd bomen. En als de mensen dan terugkomen, krijgen ze gewoon een nieuwe van ons.”

Er verschijnt een klant tussen de bomen en Hans moet verder. De man heeft net een boom uitgezocht en de zaag moet erin. Hans gaat de zaag halen en verolgd vrolijk zijn dag. Beneden op het erf is de verkoop in volle gang. De kinderenLana, Anke en Bram helpen met het uitladen en op de plek zetten van de bomen. Opa en oma helpen met het uitzoeken en indien nodig het dragen van de uitgezochte boom. En Marie-Jose verpakt de boom terwijl ze tegelijkertijd de nodige vragen beantwoord van een bellende klant.

Het is aanpoten. Maar er wordt wel gelachen. Iedere kans die er is om een grap te maken wordt ten volle benut. Het grootste deel van de klanten komt er al jaren en bovendien is het de Groenstraat. Ons kent ons.

En of ze die vakantie überhaupt zouden willen is een ander verhaal. Wellicht komt het nu niet eens als idee bovenborrelen. Iets voor later misschien.

Het verkoopadres voor de kerstbomen is overigens: Groenstraat 126 te Landgraaf