OP DE POOL OMDAT HET TOCH WINTER IS
Alleen al die ogen en dan die gelooide huid. Zo iemand is meteen in staat om bijzondere daden te verrichten, toch? Mogen we voorstellen: Roald Amundson. De man die terecht de heldenstatus bereikte op en dankzij Zuid- én Noordpool.
Landgraaf, 14 december 2024, 12:35
Bekend bij de meesten omdat hij als eerste de exacte Zuidpool wist te bereiken in een meer dan dramatische race. Hij maakte echter ook als eerste de doortocht over de NoordWest Passage en bovendien doorkruiste hij de Noordpool als eerste in de lucht. Een grootheid onder de ontdekkingsreizigers en pool-verkenners: Roald Amundsen.
Geboren werd Roald Amundsen op 16 juli 1872 in Borge, Noorwegen, overleden is hij rond 18 juni 1928. We zullen later nog terugkomen op zijn overlijden aangezien dit hem nog meer heldenstatus verschafte. De Noor Roald Amundsen was een ontdekkingsreiziger. En dan wel eentje die, zoals het een echte ontdekkingsreiziger betaamd, zijn reizen vol ontberingen en met ware doodsverachting wist te volbrengen. Zijn roem dankte hij natuurlijk ook aan het tijdperk waarin hij zijn reizen maakte. Een fiks deel van de mensheid dacht dat al zo ongeveer alles ontdekt was, op de twee polen na. En die wist hij dus te bereiken en in beide gevallen, zowel Zuid- als Noordpool waarschijnlijk als eerste.
Roald Amundsen was een praktisch ingesteld mens die zijn ogen goed de kost gaf. Tijdens een van de eerste expedities waaraan hij deelnam redde een scheepsarts de bemanning van het schip, dat ingesloten lag in het pakijs, van een wisse dood aan scheurbuik door hen vers pinguïn- en zeehondenvlees te laten eten. Amundsen besfte het belang hiervan en nam deze les mee op zijn andere reizen. Twee andere zaken waren zijn keuzes om poolkleding te gebruiken zoals de inuït die droegen, zonder naden aan de buitenkant en dus helemaal dicht. Bovendien nam hij sledehonden mee die in het hoge noorden al eeuwenlang hun waarde bewezen haddden en liet ander vervangend, en veelvuldig aan onderhoud én reparatie genoodzaakt, gemotoriseerd transport achterwege.
Eerste op de pool
Het bereiken van de exacte Zuidpool was in feite een enorm spektakel. Het was een race tussen de Noor Amundsen en de Brit Robert Falcon Scott. Een race die door de media steeds verder op de spits gedreven werd. Amundsen bereikte het eerst de Zuidpool. Mede en vooral door een betere planning en beter gebruik van het gezond verstand. Toch moest hij de eer delen met Robert Falcon Scott. De Brit maakte zichzelf en zijn mede-reisgenoten onsterfelijk door te … sterven tijdens de race. Onder enorm barre omstandigheden, -50 Celcius en kouder, stierven hij en zijn kameraden aan honger en pure uitputting op luttele kilometers van het volgende bevooradingspunt. De gebrekkige planning en de verkeerde keuze van transportmiddelen en beginpunt op de Zuidpool zelf deden hun de das om. Amundsen was er het eerst, en wel op 14 december 1911, maar nam echter niet genoegen hiermee. Hij organiseerde nog meer expedities.
Had hij al de Noordwestelijke doorvaart ontdekt tussen 1903 tot 1906, na zijn grote succes volgde ook een expeditie naar de Noordpool en hoogstwaarschijnlijk was hij daar ook als eerste. In de vorige eeuw is er namelijk steeds meer twijfel gerezen over de geldigheid van de beweringen van de ‘ontdekkers’ Cook en Peary. Cook zou, naar nu algemeen aangenomen, de pool niet eens bereikt hebben en over Peary wordt hetzelfde verondersteld.
Amundsen verdween in 1928 toen hij tijdens een reddingsmissie de Italiaan Nobile probeerde te redden die bij zijn tweede poging om de Noorpool te bereiken gestrand was. Amundsen crashte met zijn vliegtuig in de Noordelijke Ijszee. De grote ontdekkingsreiziger en held offerde zijn leven aan het redden van een andere ontdekkingsreiziger. Eeuwige roem werd zijn deel. Zijn lichaam is ondanks vele zoektochten nooit terug gevonden.
