LANDGRAAFSE BOMENKAP STAAT NIET ALLEEN

In de afgelopen jaren werden er circa 5000 bomen gekapt in Landgraaf. Nu is het kappen van 5000 bomen dus echt wel een fikse klus, en wat die fikse klussen betreft staat Landgraaf echt nog wel wat te wachten.

De gemeente Landgraaf gaf onder andere aan dat veiligheid, onderhoud en het toekomstbestendig maken van het bos ten grondslag lag aan het vellen van de duizenden bomen. Redenen die op zich, en dat lijdt ook geen twijfel, zeker valide zijn om een of meerdere bomen te kappen. Nu is de gemeente dus echter wel verplicht om de gevelde bomen te vervangen. Dit gaat ,mogen we wel stellen, dan wel een mega-klus worden voor de gemeente. En hoogst waarschijnlijk ook een hele dure. Het kappen van 5000 bomen betekend namelijk dat deze door herbeplanting vervangen moeten worden. Bij een dermate hoog aantal gaan mensen dus inderdaad in de nabije toekomst heel raar opkijken in Landgraaf. Wil de gemeente het namelijk goed doen, en daar gaan we bij deze gemeente die zich graag als milieubewust profileert dan toch echt wel vanuit, dan komen er plotsklaps enkele verbazingwekkende cijfers te voorschijn. We noemen 1 miljoen en 1.5 miljoen. Deze twee getallen, of in ieder geval een getal daar tussenin, zal zo ongeveer het aantal vervangende jonge bomen of struiken moeten zijn die er nodig zijn om het gelijke volume, dat een volwassen boom onder andere aan CO 2 verwerkt, te vervangen. Ter verduidelijking; bomen produceren zuurstof en slaan CO2 op. Om de hoeveelheid die een volwassen boom, respectievelijk produceert en opslaat, direct te vervangen moeten er tussen de 200 en 300, jonge bomen geplant worden voor iedere gevelde volwassen boom. De getallen waren de uitkomst van het rekenwerk van boomtaxateur Joost Verhagen. Met het vellen van rond de 5000 bomen staat Landgraaf dus nog wat te wachten. En dan de kosten.

‘Wat gaat die grap dan wel niet kosten’ zal men dan vragen bij 1 tot 1.5 miljoen bomen? Nou dat is een relatief duur geintje. Bij een hoveniersbedrijf kost het planten van een boom tussen de €50 en €900,- afhankelijk van soort en grootte. Of de gemeente Landgraaf er een hoveniersbedrijf bijhaalt is nog niet bekend. Een andere benadering is het als men vraagt hoeveel het kost om een nieuw bos aan te planten. Met de genoemde getallen, kunnen we gerust stellen dat een nieuw bosplanten eerder het geval zal zijn. Welnu per hectare schommelt de prijs ergens tussen de €5000 – €6000. Hoeveel hectare er nodig is voor 1 tot 1.5 miljoen jonge bomen? Dat is een iets lastiger te beantwoorden vraag. Volgens twee gangbare meningen schommelt dit aantal tussen de 2.500 en 5.000 per hectare. Rekenen we dan in het meest gunstige geval voor Landgraaf, met 1 miljoen bomen á 5000 bomen per hectare is dit 200 hectare, dit maal €5.000 = €1.000.000. In het duurste geval wordt het 1.5 miljoen met 2.500 bomen per hectare is dit 600 hectare maal € 6.000 = €3.600.000. Wellicht dat men bij deze getallen wel een leuke korting kan krijgen? En de vraag is of 2.500 volwassen bomen per hectare überhaupt wel haalbaar is. 2.500 volwassen eiken- of beukenbomen per hectare lijkt niet echt realistisch.

Er is echter nog een prangende vraag: waar haalt men in Landgraaf 200 hectare vandaan die beplant kunnen en mogen worden? Een voetbalveld is ruwweg 2 hectare groot, hetgeen dus simpelweg betekend dat ergens in Landgraaf een,of meerdere ruimtes, van in totaal 100 voetbalvelden groot beplant moeten worden. De Wet natuurbescherming schrijft namelijk voor dat dit in veel gevallen gebeuren moet en wel binnen 3 jaar voor iedere gekapte boom buiten de bouwde kom. Er zijn uitzonderingen op de herbeplantingvoorschriften. “Het dunnen van een houtopstand om de groei van de overblijvende houtopstand te bevorderen. Bijvoorbeeld als onderdeel van het reguliere onderhoud van de houtopstand.” is een van die uitzoonderingen. Het kappen uit veiligheidsoverwegingen of het kappen van zieke bomen wordt niet vermeld bij de uitzonderingen op de website www.iplo.nl betreffende regelgeving in de natuur.

Nederland

Bekijken we dan de Nederlandse positie betreffende bomenkap. Volgens de NOS, 31 januari 2020, verdwijnen in Nederland ..”verhoudingsgewijs meer bomen dan in het Amazonegebied. Jaarlijks is er in Nederland 1 procent minder bos – 4000 hectare-, terwijl dat in Brazilië minder dan een half procent is.” Welnu, men zou dan kunnen reageren in de trant van: “Oké, maar dat is geen vergelijking want Brazilië is dermate groot dat de vergelijking met Nederland niet opgaat.” Helaas voor de mensen die deze mening zijn toegedaan. Het klopt namelijk niet dat het dan niet zo erg is in Nederland. Ten eerste is iedere boom er eentje, waar dan ook. Ten tweede is het verlies van iedere hectare bos voor een kleiner land eigen zelfs meer dramatisch dan voor een groter land. Het klopt wel dat de enorme aantallen in Brazilië voor de wereld veel verstrekkendere gevolgen hebben dan de aantallen in Nederland. Maar daar blijft het dan ook bij.

In hetzelfde NOS-bericht lezen we ook: “… We hebben in Nederland heel weinig bos in vergelijking met andere landen terwijl er in Brabant veel grond geschikt voor is.” Het plan is dan aldaar om maar liefst 40 miljoen bomen planten. De facto is het echter zo dat Nederland aan alle kanten worstelt met het halen van de klimaatdoelstellingen en dan tegelijkertijd een van de meest kaplustige landen ter wereld is. Dat is vanzelfsprekend moeilijk met mekaar te rijmen. Natuurlijk wordt er ook herbeplant. Echter zoals in de bovenstaande alinea reeds vermeld, gaan tal van Nederlandse gemeenten het voor meerdere redenen simpelweg niet halen.

Staatsbosbeheer kapte in 2023 zo’n 572 hectare bos. Staatsbosbeheer oogste, naar eigen zeggen, in 2023, 65% van wat er gemiddeld geoogst werd in de afgelopen 5 jaar. En dat is dan alleen wat Staatsbosbeheer gekapt heeft. Om alles met herbeplanting op te kunnen vangen in Nederland is naar alle waarschijnlijkheid dus een sprookje. In theorie zou het kunnen, echter is de realiteit dat de overheid ook hier niet aan gaat beginnen. Verlies van landbouwgrond, verlies van bouwgrond, de enorme kosten en ook politieke onwil, zijn slechts enkele van de redenen.

Veel eenvoudiger, goedkoper en duurzamer is het om bomen simpelweg niet te vellen. Alles wat er daarna aangeplant wordt is dan simpelweg pure winst voor de natuur, de toekomst én de gemeentekas.

Bron: Staatsbosbeheer, NOS, Informatiepunt Leefomgeving, Pointer

Afbeelding: DLC